Borsa Neden Düşüyor? Seçim Sonrası Borsa Ne Olur?

Seçim öncesinde Borsa İstanbul’da oldukça stresli seanslar yaşanıyor. Seçime 2 haftalık bir süreç kalmışken borsada yaşanan düşüşler yatırımcıları korkutuyor. Düşük işlem hacmi ile gerilemeyi sürdüren Bist100 endeksi 4,600 puan altına geriledi. Aslında borsa genelinde yaşanan geri çekilme bir düzetme hareketi olarak kabul edilebilir. Ancak hisse bazlı bakıldığında bir çok hisse Bist100’ün 4000 puan olduğunda düşüğü seviyelerin bile altında işlem görüyor. Bu durumda yatırımcıların akıllarında soru işaretlerine neden oluyor. Gelen sorular eşliğinde seçim öncesi ve sonrasında borsa ne olur? Borsada nasıl bir fiyatlama bizleri bekliyor? Tüm bu soruların cevapları ve uzman beklentilerine şimdi gelin birlikte bakalım.

Seçim Yaklaşırken Borsa Neden Düşüyor?

Aslında denklem oldukça basit. Piyasalar belirsizlik ortamını sevmez, yatırımcılar hisse senedi alırken veya farklı şekilde yatırım yaparken önlerini görmek isterler. Ancak geldiğimiz noktada önümüzü kestirebilmek oldukça güç. Ne 3 ay sonrasını ne de 3 yıl sonrasını kestirmek son derece güç. Böyle bir ortamda da piyasaya yeni para girişi olmaması gayet doğal. Bir de seçimde hangi adayın kazanacağının oluşturduğu belirsizlik nedeniyle çıkan yatırımcıyı geri döndürmek de oldukça zor.

Bildiğiniz gibi deprem nedeniyle BIST tarafında ciddi sıkıntılar yaşanmıştı. Varlık fonu alımları, şirketlerin hisse geri alımları ve son olarak BES fonlarında hisse senedi payının artırılması gibi önlemler alındı. Ancak geldiğimiz nokta bu önlemlerin de yeterli olamadığını gösteriyor. Sonuç olarak neredeyse son 1 aydır negatif baskılanan bir Borsa İstanbul yatırımcıların ciddi anlamda canlarını sıkmaya başlamış durumda. Henüz seçime iki hafa var. Bu süreçte de fiyatlama böyle devam ederse kayıpların giderek artması söz konusu olacak.

Sonuç olarak seçim öncesi borsada yaşanan düşüşün sebebi belirsizlik ortamı diyebiliriz. Şu an seçimin 2. tura kalması yüksek ihtimal olarak görülmekte. Eğer ikinci tura kalırsa 2 haftalık yeni bir süreç daha oluşacak. İlk turda biterse Erdoğan kazanırsa veya Kılıçdaroğlu kazanırsa ne olur? Bu soruların cevaplarına da bakalım..

Seçim Sonucuna Göre Borsa Ne Olur?

Aslında borsa tarafında yaşanan stresin en önemli detaylarından biri Erdoğan’ın kazanamama ihtimali. Yani Erdoğan kazanamazsa Borsa ne olacak diye yatırımcılarda tedirginlik var. Çünkü bildiğiniz gibi iktidar kanadından borsaya ciddi anlamda vatandaşlar davet edilmişti. Düşük faiz ortamında en iyi yatırımın borsa olduğuna dair paylaşımlar vardı. Analistlerin bu paylaşımları hükümette yetkili isimlerce ve hükümete yakın kaynaklar tarafından da bir kaç kez dile getirilmişti. Erdoğan kazanırsa düşük faiz ortamında yine en önemli yatırım araçlarının başında Borsa İstanbul geliyor olacak.

Erdoğan 20 yıl sonra seçimi kaybetmeye ilk kez bu kadar yakın görülmekte. Yeni gelecek hükümetin ise heteredoks politikalardan ortodoks ekonomi politikalara dönüş sözü var. Dolayısı ile de bu durumdan borsanın olumsuz etkilenmesini bekleyen analistler ve yatırımcılar var.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimi ilk turda kazanması halinde Borsa İstanbul’da sert yükselişler yaşanabilir. Milletİttifakı adayı Kılıçdaroğlu’nun seçimi kazanması halinde piyasada daha yatay, negatif bir hava oluşabilir. Ancak Kılıçdaroğlu ekibinin açıklayacağı yeni ekonomi yönetimi ile ilgili açıklamalar, atılacak adımlar ile ilgili söylemler yine Borsa tarafına alıcı getirebilir. Açıkçası seçim sonrasında Borsa İstanbul’da yükseliş beklediğimizi ifade edebiliriz. Eğer ilk turda seçim biterse hisse senedi piyasası için daha olumlu olacaktır. Diğer bir detay da aradaki fark olacaktır. En azından 1 puanlık bir fark olur ve seçim öyle sonuçlanırsa herhangi bir itiraza mahal olmayacağından piyasalar için daha olumlu olacaktır.

Kılıçdaroğlu’nun kazanması halinde faiz artırımları kaçınılmaz görünmekte ancak zaten şu an mevduata %30 civarında faiz oranları verilmekte. Bu nedenle açıkçası faiz artırımı hamlelerinin etkisinin uzun süreli olmayacağını ve borsanın yeniden yatırım için uygun hale geleceğini düşünüyoruz. Tabi ayrıca seçim belirsizliğinin sonlanması ve gelecek olumlu açıklamalar ile beraber yabancı yatırımcının Borsa İstanbul’a ilgisinin artması da hisse fiyatlarının yukarı dönmesini sağlayacaktır diye düşünüyoruz.

Uzmanların Seçim Sonrası Borsa Yorumları

Seçim sonrası borsa ne olur diye gelen sorularda yatırımcılar uzmanların yorumlarını merak ediyorlar. Seçime 15 gün gibi bir süre kalmışken uzmanlarda ekonomiye dair değerlendirmelerde bulunmayı sürdürüyorlar. Bir çok banka ve finans kurumu Türk ekonomisinde seçim sonrası beklentilerini paylaştılar. Özellikle döviz kurlarında yükseliş beklediğini vurgulayan bir çok kurum var. Seçim sonucu değişmeksizin TL’de değer kaybı bekleyen uzmanların sayısı oldukça fazla. Borsa tarafında gelen yorumlarda Mark Mobius’un değerlendirmesi öne çıkıyor. Mobius geçtiğimiz günlerde yapmış olduğu açıklamada, seçim sonucu ne olursa olsun Türkiye’de ciddi yatırım fırsatları olacak açıklamasıyla dikkat çekti.

Uzmanların seçim ve borsa arasındaki bağa ilişkin değerlendirmeleri seçim sonucunun netleşmesi ve iki taraf tarafından da kabul görmesi sonrası olumlu olacağı yönünde. Yani bu nedenle seçimin ikinci tura kalıp kalmayacağı önemli. Yine başka önemli bir konu ise sonuçların iki taraf tarafından da kabul edilmesi. Yani çok küçük farklar oluşması halinde bir itiraz durumu oluşabilir. Bu da yeni sıkıntılı bir süreci beraberinde getirebilir. Dolayısı ile seçim sonucunun net olması borsanın seyri için önemli olacaktır diye düşündüğümüzü ifade edelim.

Borsa İstanbul’da Yatırımcı Sayısı Artarken Borsa Neden Düşüyor?

Uzun bir süredir Borsa İstanbul’da yatırımcı sayısında artış sürüyor. Son veriler 4,7 milyon civarında bir yatırımcıya ulaşıldığı yönünde. Yani yaklaşık 5 milyon civarında bir yatırımcı sayısı var. Günden güne artan yatırımcı sayısına rağmen borsa neden düşüyor diye merak eden bir yatırımcı kitlesi de var.

Yatırımcı sayısı artıyor fakat borsa geneline yayılan bir çıkış söz konusu. Artan yatırımcı sayısı ise genellikle yeni halka arzlar nedeniyle olmakta. Yani günümüzde hemen hemen her hafta yeni halka arzları SPK bültenlerinde görmekteyiz. Son bir kaç yıldır devam eden bu arz sürecinde işleme açılan hisselerin bir kaç gün tavan tavan gittiği bir ortam var. Bu ortamdan istifade etmek isteyen yeni yatırımcılar borsaya giriş yapıyor. Hatta bir çok yatırımcı, çocuğuna, eşine, babasına hesap açarak daha fazla lot ile halka arzlar ile katılmının peşinde. Dolayısı ile açılan her borsa yatırım hesabı aslında bir hisse senedi yatırımcısı olarak görünse de, işin matematiği tam olarak öyle değil. Bu hesapların bir kısmı 4-5 tavan aldıktan sonra parasını çekiyor veya ufak miktarda yatırımcılara devam ediyor.

Yatırımcı sayısı neden artıyor ve yatırımcı arttığı halde borsa neden düşüyor sorusunun cevabını vermiş olduk. Peki borsada sağlıklı bir yükseliş nasıl başlar? Tabii ki yabancı yatırımcı ile..

Yabancı Yatırımcı Neden Borsa İstanbul’a Gelmiyor?

Son 2 yıl içerisinde yabancı yatırımcı giderek azalmakta. Borsada yabancı yatırımcı oranı tüm zamanların dibine gerilemiş durumda. Seçim belirsizliği, uygulanan ekonomi politikalarının tutarsızlığı gibi detaylar yabancıların borsaya girişini engelliyor. Tabii bunların yanı sıra, Türkiye’nin son dönemde özellikle ABD ile ters düşmesi, AİHM kararlarının uygulanmaması gibi detaylar da mevcut. Ancak asıl önemli nokta uygulanan ekonomi politikası. Türkiye pandemi sonrasında Yeni Ekonomi Modeli diye tanıttığı sistem ile yabancı yatırımcı çekmekte zorlanıyor.

Enflasyon oranlarının arttığı bir ortamda düşük faiz ile yatırımcı çekmenin ne kadar zor olduğunu biliyoruz. Dolayısı ile rekor kıran enflasyonist ortamda daha da düşürüleceği söylenen faiz oranları ekonominin gerçekleri ile uyuşmuyor. KKM ile doların yükselişinin durdurulmaya çalışılması, Bankalar ile Kapalı çarşı ve döviz büroları arasındaki kurların makasının açılması da olumsuz faktörler arasında yer alıyor. Cumhurbaşkanlığı seçimi yaklaşırken ikili kur oluşmaya başlamış durumda. Seçim sonrası kim kazanırsa kazansın ciddi ekonomik sıkıntılar çözüm bekliyor. Barınma sorunu, sığınmacıların geri gönderimi, KKM’nin nasıl devam ettirileceği gibi detaylar yabancıların güvenini azaltan başlıklar arasında yer alıyor. Dolayısı ile de yabancı yatırımcı şu an için temkinlii yaklaşıyor. Yabancı yatırımcı da Borsa İstanbul’a dönüş için seçim belirsizliğinin son bulmasını bekliyor gibi duruyor.

Bu yazımızda borsa ne olur sorusunun cevaplarını birlikte bulmaya çalıştık. Yapmış olduğumuz detaylı araştırmalar sonucunda Kııçdaroğlu kazanırsa borsa ne olur? Erdoğan kazanırsa borsa ne olur gibi soruların cevaplarını yazımız içerisinde paylaştık. Dilerseniz sizlerde seçim sonrası oluşabilecek borsa senaryoları hakkında fikirlerinizi konu altında bizlerle paylaşabilirsiniz.